نشانه ها
بالینی نشانه ها
بالینی چهار تراز دارد:[۱۰]
عصر کمون: بستگی به منش ورود ویروس دارااست . پس از گزش کنه، زمان کمون معمولاً یک تا سه روز می باشد و حداکثر به ۹ روز می‌رسد . عصر کمون به دنبال تماس با بافت‌ها یا خون‌آلوده معمولاً پنج تا شش روز هست و حداکثر زمان اثبات شده ۱۳ روز بوده‌است .
قبل از خونریزی: شروع نشانه ها ناگهانی حدود ۱ تا ۷ روز طول میکشد (متوسط ۳روز)، بیمار دچار سردرد شدید، تب، لرز، درد عضله، (بخصوص در پشت و پاها)، گیجی، درد و سفتی گردن، درد چشم، خوف از فروغ (حساسیت به نور) میشود . ممکن میباشد حالت تهوع، استفراغ فارغ از رابطه با غذاخوردن و گلودرد و احتقان ملتحمه در اوایل بیماری وجود داشته باشد که گاهی با اسهال و درد شکم و کاهش اشتها یار می‌گردد .[۱] تب معمولاً بین ۳ تا ۱۶ روز طول میکشد . تورم و قرمزی صورت، گردن و قفسه سینه، پرخونی خفیف حلق و ضایعات نقطه‌ای در کام نرم و طاقت فرسا شایع می باشند . تغییرات قلبی عروقی دربرگیرنده کاهش ضربان قلب و کاهش فشارخون مشاهده می‌گردد . لکوپنی، ترمبوسیتوپنی (کاهش پلاکت به کمتر از ۱۵۰٫۰۰۰ در میلی‌متر مکعب) و بخصوص ترمبوسیتوپنی شدید نیز در این مرحله معمولاً مشاهده می گردد .[۱۴]
مرحله خونریزی‌دهنده: تراز کوتاهی میباشد که به سرعت ساخت میشود و معمولاً در روز ۳ تا ۵ بیماری استارت می شود و ۱ تا ۱۰ روز (بطور میانگین ۴ روز) طول می کشد . خون ریزی در مخاطها و پتشی (خون ریزی زیرجلدی که قطری در حدود ۱–۲ میلی‌متر دارد) در پوست بخصوص در نصیب بالای بدن و در ارتفاع خط زیربغلی و ذیل پستان در خانم‌ها چشم می‌گردد و در محل‌های تزریق و ذیل فشار (محل بستن رگ‌بند و غیره) ممکن هست ایجاد شود . بدنبال پتشی ممکن می باشد هماتوم (تجمع خون یا این که خون مردگی) در همان محل‌ها و سایر پدیده‌های خونریزی‌دهنده مانند ملنا (مدفوع قیری صورت ناشی از خون ریزی دستگاه گوارش)، خون‌ادراری و خون‌دماغ، خونریزی لثه و خون ریزی غیر نرمال رحم ایجاد شود و گهگاه خلط خونی، خونریزی در ملتحمه و گوشها نیز دیده میشود . برخی موارد خونریزی از بینی، استفراغ خونی، ملنا و خونریزی غیر عادی رحم آن قدر شدید میباشد که بیمار نیاز به تزریق خون داراست . در حدود ۱۵٪ بیماران صرفا پتشی ظواهر می شود . مشکل‌های دستگاه تنفس به استدلال سینه‌پهلو خونریزی‌دهنده در حدود ۱۰٪ بیماران تولید میشود . به استدلال تضارب دستگاه فاگوسیت تک‌هسته‌ای با ویروس، احتمال ابتلا به سلول‌های کبدی شایع هست که موجب هپاتیت ایکتریک میشود . معمولاً بین روزهای ۶ تا ۱۴ بیماری در یک سوم بیماران کبد و طحال والا میگردند . در این مرحله، نتایج آزمایش‌های اعمال کبدی، غیرعادی هستند، مانند میزان آنزیم آسپارتات ترانس آمیناز و سرم بیلی‌روبین که اکثر اوقات در مرحله آخری بیماری بالا می رود . در مواردی که سبب به مرگ بیمار می‌گردد معمولاً علائم بیماری بطور پرسرعت چه بسا در روزهای نخستین بیماری تغییر تحول می‌نماید و نیز چنین لکوسیتوز (افزایش تعداد گلبول‌های سپید به بالاتر از ۹۰۰۰ در میلی‌متر مکعب) اکثر از لکوپنی وجود داراست . ترومبوسیتوپنی در فرآیند اولیه بیماری نشان‌دهنده پیش دوراندیشی بدی میباشد . مرگ به دلیل از دست‌دادن خون، خونریزی مغزی، کمبود مایعات به عامل اسهال، یا این که خیز ریوی ممکن می باشد ساخت شود . در کالبد گشایی بیماران فوت‌شده، معمولاً خونریزی به شدت‌های متفاوت در کلیه اعضا و بافت‌ها و داخل معده و روده‌ها دیده می‌گردد .
عصر نقاهت: با کمرنگ شدن ضایعه‌های پوستی از روز دهم، به تدریج پروسه بهبودی آغاز میشود . عمده بیماران در هفته‌های سوم تا ششم آن‌گاه از شروع بیماری وقتی شاخص‌های خونی و آزمایش ادرار آن ها ارگانیک شد از بیمار ستان مرخص می گردند . مشخصه دوره نقاهت، طولانی بودن آن به همراه ضعف میباشد که ممکن میباشد برای یک ماه یا عمده باقی بماند . گهگاه موهای تن بی نقص می‌ریزند که البته پس از ۴ تا ۵ ماه ترمیم می‌گردد . بهبودی معمولاً بدون عارضه است . اگر‌چه التهاب عصبی یک یا چند عصب ممکن هست برای چند ماه باقی بماند .
کنه
هیالوما راه و روش
تشخیص در هفته نخستین بیماری و در سطح تب می‌توان با نمونه‌گیری از خون، ویروس را قطع کرد . همینطور می‌توان ویروس را از نمونه‌های بافتی مثل بافت کبد، طحال، کلیه، غدد لنفاوی جدا کرد .[۴][۵]
ویروس را می‌توان در کشت یاخته تهیه و تنظیم گردیده از بافت همه خوش یمن کشت اعطا کرد یا به وسیله تست عکس العمل زنجیره‌ای پلیمراز اثر ویروس را در آنزیم رونوشت بردار معکوس مشاهده کرد .[۴][۵]
به وسیله آزمایش‌های سرمی نیز می‌توان به جستجوی پادتن پرداخت از گزاره می‌توان از آزمایش‌هایی مانند ایمونوفلورسانس، خنثی سازی، آزمایش فیکساسیون کمپلمان، آزمایش الیزا، ثبوت موادسازنده کامل کننده استعمال کرد . معمولاً پس از شش روز میزان پادتن ام قابل اندازه‌گیری است و تا چهار ماه در خون باقی می‌ماند؛ البته پادتن جی را تا پنج سال می‌توان در خون تحلیل کرد . در حالت‌های فوق حاد و مرگ‌آور، در اولِ بیماری معمولاً هیچگونه پادتنی در خون (قبل از شش روز) قابل اندازه‌گیری نیست؛ براین اساس تشخیص بر مبنا جداسازی ویروس از خون و بافت‌ها به شیوه کشت سلولی یا تشخیص پادگن ویروس به روش‌های ایمونوفلورسانس، آزمایش الایزا و واکنش زنجیره‌ای پلیمراز میباشد .[۴][۵]
همچنین با اندازه‌گیری SGOT و SGPT می‌توان به عفونت ویروس در کبد، پی برد معمولاً در مبتلایان، SGOT بالاتر از SGPT می باشد .[۴][۵]
پیشگیری
روش‌ها
مریض مشکوک به تب خونریزی‌دهنده کریمه-کنگو می بایست قرنطینه شود و با افراد خانواده و کارکنان بیمارستانی در تماس نباشد . تمامی وسایل بیمارستانی مثل ماسک، دستکش، روپوش، پیش بند، لوله‌های خون، سرنگ‌های استفاده شده و هر وسیله‌ای که با ترشحات مریض در تماس بوده باید سوزانده شود .
آفت‌کشی
خانه و اصطبل جهت کاهش کنه‌ها مصرف
مواد گندزداینده برای توالت‌ها، محفظه آلوده به خون و ترشحات بیمار زیرا این بیماری در دام، بدون آرم است، باید از مصرف گوشت تازه پرهیز شود و دام پس از ذبح تا ۲۴ ساعت در دمای صفر تا مثبت چهار جایگاه سانتی گراد قرار گیرد تا ویروس‌های آن کشته شوند و پس از آن مصرف شود .
در وقتی که کارمندان مراقب مریض در معرض تماس پوستی یا پوستی مخاطی با خون، مایعات تن یا این که فضولات بیمار قرار می‌گیرند باید فوراً مرحله آلوده را با آب و صابون بشویند .[۵]
از خرید گوشت‌های بازرسی نشده فارغ از مهر دامپزشکی (کشتار غیرمجاز) پرهیز شود .
کارمندان بهداشتی و درمانی و کسانی که با خون، ترشحات تن بیمار یا بافت‌های آلوده بیماران تماس داشته‌اند بایستی تروتمیز و دستکم تا چهارده روز پس از تماس، ذیل نظر بوده و درجه حرارت تن آنان هر روز در دست گرفتن شود و در فیس ظهور علامت ها بالینی، مطابق با توصیف مورد محتمل بلافاصله درمان برای آنان شروع گردیده و اقدامات بعدی به کار آید .[۱۵]
علامت ها
پوستی واکسن
هیچ مدل واکسن معتبری برای پیشگیری در بشر و دام وجود ندارد .[۱] البته چنانچه فرد، به موقع جهت درمان مبادرت نماید می‌توان بیماری را معالجه کرد .
از سال ۱۹۷۰ میلادی تلاش‌هایی برای دستیابی به واکسن این بیماری انجام گردیده که عمده آن ها بی‌نتیجه بوده‌اند . فقط واکسن مو جود که گمان می رود کارامد باشد در بلغارستان قضیه استعمال قرار می‌گیرد .[۱۶]
در سال ۲۰۱۱ تیمی از دانشمندان مملکت ترکیه به واکسنی غیر سمی دست‌یافتند که در آزمایش‌های اول ۸۰ درصد مصونیت تولید کرده که در حالا طی پروسه تست سازمان خوراک و دارو آمریکا برای دریافت تأییدیه میباشد .[۱۷]